panorama na gminę

Zabytki

Wodynie

Park podworski w Wodyniach

Powstał jako park przydworski w 1 połowie XIX wieku – najprawdopodobniej w otoczeniu drewnianego dworu Załuskich z końca XVII w. Z pierwotnego założenia parku niewiele przetrwało do dziś. Jedynymi  elementami zachowanymi jest aleja wjazdowa z częścią starodrzewia lipowego  biegnąca od kościoła w kierunku zachodnim z odgałęzienie w kierunku północnym. Nie zachował się również dwór drewniany ( rozebrany w 1958 r.) , na północ od aleji wjazdowej znajduje się staw, który pierwotnie stanowił część kompozycyjną parku.

Znajdziemy tu starodrzew lip drobnolistnych, jesionów wyniosłych, klonów platanolistnych, jabłoni domowej, wiązów polnych, kasztanowców białych a także grab, topola, robinia, buk, brzoza, dąb, czeremcha, leszczyna, głóg, jodła modrzew.

Aleja lipowa zaewidencjonowana jest jako grupowy Pomnik Przyrody.

Kościół pw. Św. Piotra i Pawła w Wodyniach

Zbudowany w 1776 r. z fundacji Anieli Załuskiej. Drewniany – modrzewiowy kościół konstrukcji zrębowej, wzmocniony lisicami, pionowo oszalowany. Nieorientowany. Jednonawowy. Prezbiterium węższe od od nawy, częściowo wyodrębnione zewnętrznie z nawy, zamknięte prostokątnie z dwoma bocznymi, piętrowymi zakrystiami. Od frontu nawy kruchta o równej szerokości jak nawa. W elewacji frontowej wnęka nad wejściem, w niej umieszczony krucyfiks pochodzący z XVI w. Gontowy dach jednokalenicowy tworzący nad prezbiterium szeroki okap. Nad wejściem niewielki gontowy daszek. Na kalenicy znajduje się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona blaszanym hełmem z latarnią.

 Wnętrze nakryte stropem płaskim z fasetą. Ściany obite boazerią. Od frontu chór muzyczny z organami z 1972 r. Wyposażenie barokowe: ołtarz główny i dwa boczne pochodzą z II połowy XVIII w. Krzyż późnogotycki z XVIII w. 

Ciekawostka: Do wnętrza wchodzi się przez murowaną dzwonnicę – bramę, wkomponowaną w ogrodzenie z kamieni. Całość tworzy ładną, harmonijną całość.  Niegdyś w bezpośrednim sąsiedztwie kościół funkcjonował przykościelny cmentarz. Wokół kościoła rosną lipy drobnolistne – pomniki przyrody – dbające o mikroklimat wokół kościoła.

Cmentarz rodowy Załuskich i Newelskich z Kaplicą grobową oraz pomnikiem nagrobnym Jana Filipa Carossiego

Rodowa kaplica grobowa w Wodyniach należy do rzadko spotykanych obiektów tego typu. Kaplica została wzniesiona w 1854 r. (data na tympanonie) jako kaplica grobowa dziedziców – najpierw Załuskich, później Newelskich, na fundamentach istniejących tu wcześniej  kościołów Usytuowana na niewielkim wzniesieniu, na zach. od dawnych zabudowań dworskich, w parku. W pobliżu murowany nagrobek Filipa Carossiego z końca XVIII w. Kaplica została wybudowana na planie prostokąta, salowa z wejściem w pn. ścianie szczytowej; pod całą powierzchnią kruchta. Zbudowana z czerwonej cegły, z zewnątrz i wewnątrz tynkowana. Dach dwuspadowy kryty blachą cynkowaną.
Ściany wnętrza pozbawione artykulacji; pułap drewniany, tynkowany, podłoga deskowa. Elewacje bezporządkowe, jednoosiowe. Od frontu (pn.) pośrodku prostokątny otwór drzwiowy, nad którym odcinek gzymsu i niewielki półokrągły otwór okienny. Szczyt trójkątny oddzielony gzymsem, w tympanonie data (1854). W elewacjach bocznych i tylnej po jednym półkoliście zamkniętym oknie; kwatery okienne nieruchome o kratownicowym i promienistym ( w górze) układzie szprosów. Artykulacja pozioma w postaci profilowanego gzymsu pod okapem oraz dwóch płaskich opasek poniżej, z których dolna wyłamuje się półkoliście nad oknami. Drzwi wejściowe dwuskrzydłowe, płycinowe z dekoracją snycerską w formie rozet i ćwieków. Na wyposażenie kaplicy składa się m.in. XIX-wieczny ołtarz oraz epitafium Antoniego Załuskiego z 1854 r.

Kapliczka Św. Michała Archanioła

Wzniesiona na planie kwadratu na wysokim nieco szerszym cokole. Murowana z cegły, otynkowana. Elewacje gładkie, ściany obiega wydatny gzyms podokapowy. Całość przykryta dachem czterospadowym zwieńczonym kutym z żelaza krzyżem. W kapliczce niewielkie wnętrze dostępne trzema oknami, umieszczonymi w elewacji frontowej dwóch bocznych. W wnętrzu figura Michała Archanioła ubranego w zbroję rzymskiego legionisty i włócznią zabijającego leżącego u stóp Lewiatana.

 

Seroczyn

Zespół dworsko – pałacowy

W skład zespołu wchodzą sosnowy dwór, murowany pałac, czworak (sześciorak), park , budynki gospodarskie i gorzelnia.

Dwór

Dwór drewniany został wybudowany w I połowie XIX wieku dla Cieszkowskich. Wieś wzmiankowana już w I połowie XIV wieku, przechodziła wielokrotnie z rąk do rąk. W XIX wieku należała do Cieszkowskich i do Wernerów. W latach 30 tych XX wieku majątek należał do sukcesorów Edmunda Wernera. Po zakończeniu II Wojny Światowej we dworze ulokowała się szkoła rolnicza. W latach 90 mieszkania prywatne.

Dwór drewniany, konstrukcji zrębowej, posadowiony na kamienno- ceglanej podmurówce, otynkowany, parterowy, częściowo podpiwniczony, z poddaszem przekrytym dachem naczółkowym
o połaciach pobitych blachą. Dwór wzniesiono na planie prostokąta. Elewacja frontowa 7 osiowa
z drewnianym gankiem umieszczonym centralnie, złożonym z czterech drewnianych kolumienek, oraz trójkątnej ściany szczytowej z termalnym okienkiem oraz dwuspadowym daszkiem. Na elewacji bocznej umieszczono centralnie dodatkowe wejście o formie zamkniętej półkoliście. Po obu bokach drzwi umieszczono prostokątne otwory okienne. W ścianie półszczytowej okno termalne. Dachu
o dość szerokich okapach wspartych na wysuniętych poza lico ściany belkach. Układ wnętrz dwutraktowy. Całość utrzymana w duchu klasycyzmu.

Pałac z zespołu dworskiego

Pałac z zabudową gospodarczą folwarku, położony jest w pd części wsi. Usytuowany w obrębie parku, elewacją frontową zwrócony na wschód.

Pałac neorenesansowy w stylu willi włoskiej powstał 2 połowie XIX wieku na zlecenie rodziny Wernerów. Po zakończeniu II Wojny Światowej pałac przeszedł w posiadanie Skarbu Państwa. Założony została rzucie wydłużonego prostokąta, podpiwniczony, niesymetryczny. Z przesuniętą nieco na południe ustawioną szczytowo zryzalitowaną partią dwukondygnacyjni nieco niższymi skrzydłami bocznymi – krótszy od południa i dłuższym północy. Skrzydło północne parterowe, dwutraktowe dawniej o charakterze reprezentacyjnym z holem, obszerną salą od ogrodu i zapewne jadalnią. Partia dwukondygnacyjna przebudowana z pomieszczeniami mieszkalnymi w dwóch traktach na piętrze i parterze. Część południowa z wejściem w ścianie szczytowej mieści klatkę schodową i mieszkania na obu kondygnacjach w układzie amfiladowym rozdzielone korytarze.

Wzniesiony zupełnej cegły ceramicznej, na zaprawie wapienno – cementowej, otynkowany. Podmurówka z cegły  i opracowanych głazów narzutowych. Przed południową elewacją boczną wykonano portyk, którego cztery kolumny toskańskie dźwigały taras obrzeżony balustradą żeliwną. Północną elewację boczną poprzedzono przeszkloną werandą drewnianą  – zniszczona przez powalony wichrem klon.

 We wnętrzach zachowane elementy dawnej stolarki drzwiowej. W pomieszczeniu bogato zdobione szafy w ścianach. W pokojach i holu skrzydła północnego dekoracja sztukatorska. W salonie od ogrodu wzorzysty parkiet.

Sześciorak znajduje się po południowo – wschodniej stronie pałacu. Został wzniesiony zapewne w I połowie XIX w. z przeznaczeniem na mieszkania dla służby folwarcznej. Po II wojnie świtowej wraz z pozostałą zabudową zespołu pałacowo – folwarcznego przeszedł na własność PGR.

Założony na planie wydłużonego prostokąta, dwutraktowy, sześciodzielny z trzema wejściami od frontu(pn.). Z każdej sieni wejście do dwóch mieszkań składających się kuchni i pokoju.

Zbudowany z pełnej cegły ceramicznej, na podmurówce z głazów narzutowych, otynkowany. Stropy drewniane, belkowe z podsufitką z desek, otynkowane (tynk kładziony za trzcinę). Dach naczółkowy kryty gontem.

Wewnątrz ściany i pułapy pomieszczeń tynkowane i malowane; podłogi deskowe, w sieniach posadzki cementowe lub ceglane. Drzwi wejściowe jednoskrzydłowe, płycinowe; skrajne nabijane klapkami, z naświetleniami.

Urządzenia ogniowe zgrupowane przy trzech pionach kominowych; częściowo zachowane trzony kuchenne z piecami chlebowymi – w kuchniach oraz piece ogrzewcze w pokojach.

Zabudowa gospodarcza z zespołu dworskiego

Zabudowa gospodarcza dawnego folwarku powstała zapewne w kilku etapach w ciągu XIX i pocz. XX w. W jej skład wchodzą: Obora, -stajnia, chlewnia I, chlewnia II, stodołaDaty wzniesienia poszczególnych budynków nie są dokładnie znane. Jednym z najstarszych jest prawdopodobnie stodoła z1848 r. przebudowana w 1962 r. Wszystkie obiekty poddawane mniejszym lub bardziej gruntownym przebudowom i modernizacjom podczas przygotowywania ich do potrzeb PGR. Stosunkowo najlepiej zachowana została zachowana chlewnia nr II. Założona na planie wydłużonego prostokąta wniesiona z głazów narzutowych spajanych zaprawą wapienno – cementową; nie otynkowana

Park

Park otaczający pałac charakteryzuje się układem swobodnym, w którym istotnymi elementami kompozycyjnymi były aleje, szpalery inasadzenia soliterowe. Dominują jesiony wyniosłe, klony zwyczajne, lipy drobnolistne, kasztanowce białe. Plan parku zbliżony jest do kwadratu fragmentem wydłużonym w kierunku północnym, obejmującym aleję wjazdową. Obecnie park jest bardzo zaniedbany liczne samosiejki, brak konserwacji odpowiedniej ochrony sprawia iż z roku na rok degradacja postępuje.  Dziś zarówno park, jak i pałac, niecierpliwie czekają na gruntowną rewitalizację. 

Na terenie zespołu dworsko pałacowego – powstały sceny do ekranizacji powieści M. Dąbrowskiej „Noce i dnie” w reżyserii Jerzego Antczaka. Seroczyn był filmowym Serbinowem.

Kościół

Pierwotny kościół drewniany, wybudowany i uposażony został przez Stanisława Głoskowskiego, właściciela Seroczyna w 1547 r. i tego roku biskup poznański, Benedykt Izbiński, erygował parafię. Następny kościół rozpoczął budować w 1728 r. Karol Oborski, kasztelan bracławski, wykończył w 1770 r. Ignacy Cieszkowski, kasztelan liwski, a osiem lat pózniej, konsekrował Bp Kacper Cieciszowski, sufragan kijowski. Kościół ten przetrwał do 1919 r. Obecny kościół parafialny murowany, wybudowany w latach 1909-1914, staraniem ks. Michała Beneta, konsekrowany w 1937 r. Styl neogotycki. Księgi metrykalne od 1778 r.

Kościół usytuowany jest w południowej części wsi, w pobliżu zespołu dworskiego. Położony w obrębie cmentarza kościelnego, ogrodzonego parkanem z cegły i głazów narzutowych.

Nie zorientowany, zwrócony prezbiterium na zachód. Nawa na rzucie centralnym, zbliżony do ośmioboku, prezbiterium prostokątne zamknięte trójboczne z zakrystiami po obu stronach ( zakrystia północna dwukondygnacyjna), od wschodu czworoboczna wieża z kruchtą i dwoma pomieszczeniami  bocznymi przyziemiu. Wzniesiony ze starannie wypalonej cegły ceramicznej, z użyciem kształtek ceglanych o urozmaiconych wykrojach. Podmurówka – cokół z precyzyjnie opracowanych ciosów piaskowca. Nawa nakryta sklepieniem gwiaździstym wspartym na sześciu, potężnych ośmiobocznych filarach, kruchta, prezbiterium  i zakrystia pn. sklepione krzyżowo; w emporze nad zakrystią pn. i zakrystią południową –sklepienie kryształowe.

Ściany wnętrza otynkowane, przy obramieniach okien gzymsie wieńczącym pozostawiona surowa cegła. Otwór tęczowy profilowany uskokowo, o wykroju ostrołukowym. Ściany pomiędzy prezbiterium zakrystiami przeprute w górnej kondygnacji przeszklonymi tryforiami. Chór organowy na szerokość kruchty, z murowaną ażurową balustradą.

Bryła urozmaicona, od wschodu wyniesiona trzykondygnacyjna wieża otoczona akardowym podcieniem sklepionym gwiaździście.

W ołtarzu, w kościele parafialnym w Seroczynie znajduje się ikona Matki Boskiej, przywieziona w XVII wieku ze Wschodu.

Cmentarz Parafialny w Seroczynie

1.Kolumbarium murowane z cegły z tablicą inskrypcyjną osób: Karolina Zofia z Meisnerów 1-voto Milcher, 2- voto Lentowska, zm. 1851 r. Zofia Wilhemina Werner, zm. !850 r.- piaskowiec

2. Nagrobek Karola Michlera zm.1871 r., -żeliwo

3. Nagrobek Bogusława Wernera i Wilchelminy z Meisnerów Werner zm. 1870 r. – żeliwo

4. Nagrobek Fryderyki z Helwiców Meisner, zm.1874 r.-piaskowiec

5. Nagrobek Zofii a Papków Werner, zm.1886 – marmur

6. Nagrobek Franusia Wernera, zm. 1895 r. – granit

7. Nagrobek ks. Franciszka Sawickiego, zm. 1896 r.- żeliwo

Szostek

Zespół dworski w Szostku z murowanym dworem z 1905 r. i budynkami gospodarczymi z końca XIX w. należy do interesujących przykładów W układzie kompozycyjnym założeni dominującą rolę posiadają trzy aleje dojazdowe z różnych kierunków. W parku otaczającym dwór występują przede wszystkim wiązy, lipy, klony oraz soliterowe nasadzenia dębu, grabu i modrzewia.
Majątek w Szostku należał do Pszczółkowskich. W roku 1905 na miejscu dworu modrzewiowego, zniszczonego ze starości, wznieśli dwór murowany. Projektantem budynku był szwagier Józefa Pszczółkowskiego, architekt Karol Jankowski. Jankowski był profesorem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
Dwór został wymurowany z cegły pełnej ceramicznej, tynkowany. Posadowiona na fundamencie z pełnej cegły ceramicznej; w dolnej partii na kamieniach polnych, spojony zaprawą wapienną. Obustronnie tynkowany. Posadzka cementowa. Podłogi drewniane, deskowane na legarach. Strop drewniany, belkowy nagi, pułap deskowy, obity trzciną, otynkowany. Więźba dachowa drewniana, konstrukcji krokwiowo – stolcowej z zastrzałami, spięta jętkami. Dach przykryty ceramiczną dachówką. Okna skrzynkowe, dwu i trój – skrzydłowe, wielopolowe, w szczycie elewacji facjaty półkoliste, w szczycie dostawki okulusowe. Drzwi zewnętrzne i wewnętrzne drewniane, płycinowe futrynowe, filongowe, jedno i dwu – skrzydłowe, na żelaznych zawiasach. Kominy wolnostojące połączone z urządzeniami ogniowymi za pomocą pochyłych przewodów zw. „wywodkiem”, murowane z cegły, wyprawione gliną. Piece kaflowe, kuchnie czterofajerkowe kaflowe. Schody drewniane.
Wzniesiony na planie prostokąta, z ryzalitowo wysuniętym narożnikiem północnym. Od frontu wgłębnie zaznaczone główne wejście pod tarasowym portykiem. Obiekt szerokofrontowy, dwutraktowy, złożony z obszernej sieni, z której po lewej stronie (pd.) usytuowany salon, po stronie prawej pokój stołowy. Z narożnika sieni wejście na użytkowe poddasze za pomocą schodów jednobiegowych. Na osi drzwi do korytarza biegnącego wzdłuż budynku, z którego komunikacja do pomieszczeń mniejszych. Z sieni wejście do obszernej części gospodarczęj: kuchni z dwoma spiżarkami.
Budynek parterowy, prostopadłościenny, nakryty dachem naczółkowym, łamanym. W narożniku pn. prostopadłościenna dwukondygnacyjna przystawka, przykryta dachem kopertowym. Od frontu asymetrycznie usytuowany czterokolumnowy portyk. Kolumny portyku ustawione ukośnie, zgodnie z uformowanym dolnym tarasem. Na kolumnach wsparty taras.
Elewacje otynkowane, gładkie i malowane. Frontowa czteroosiowa, asymetryczna. Zachodnia, pięcioosiowa. Szczytowe trójosiowe, z oknami na osiach; w szczytach dachu otwory okienne. Od frontu czterokolumnowy portyk z kolumnami toskańskimi; wyżej facjata ujęta lizenami, zwieńczona trójkątnym szczytem. W polu szczytu okno półkoliste.
Wnętrze przekształcone w części zachodniej i północnej na potrzeby mieszkańców, pracowników PGR. Ściany tynkowane, malowane farbami klejowymi, sufity bielone, podłogi drewniane malowane farbami olejnymi. W części pomieszczeń piece kaflowe, trzony kuchenne kaflowe czterofajerkowe, w kuchni z rozbudowanym piecem chlebowym. Stolarka w przeważającej części oryginalna. Piwnica w części północnej sklepiona kolebkowo.

W pobliżu dworu od strony południowo wschodniej usytuowana jest stajnia – wozownia. Murowana z kamieni polnych i cegły ceramicznej. Posadowiona na fundamencie z kamieni polnych spojonych zaprawą wapienną. Posadzka cementowa, wylewana. Strop drewniany, belkowy nagi. Więźba dachowa drewniana, konstrukcji krokwiowo – stolcowej z zastrzałami, spięta jętkami. Dach przykryty eternitem falistym. Okna skrzynkowe dwuskrzydłowe, wielopolowe, zamknięte łukiem odcinkowym. Drzwi zewnętrzne – wierzeje drewniane, futrynowe, dwuskrzydłowe, na żelaznych zawiasach, oszalowane w antytetycznie ułożoną „jodełkę”, zamknięte łukiem odcinkowym.
Wybudowana na planie litery L – dwa prostokąty ustawione pod kątem prostym. Jednotraktowe, trójdzielne. Bryła budynku parterowa, prostopadłościenna, nakryta dachami dwuspadowymi pod kątem prostym. Elewacje nietynkowne, kamienne. Narożniki, otwory okienne, portale wykonane z cegły ceramicznej, otynkowane.

W większej odległości w kierunku wschodnim od dworu usytuowany jest spichlerz. Usytuowany frontem w kierunku zachodnim. Murowany z kamieni polnych i cegły ceramicznej. Posadowiona na fundamencie z kamieni polnych spojonych zaprawą wapienną. Posadzka cementowa, wylewana. Strop drewniany, belkowy nagi. Więźba dachowa drewniana, konstrukcji krokwiowo – stolcowej z zastrzałami, spięta jętkami. Dach przykryty eternitem falistym. Okna skrzynkowe dwuskrzydłowe, zamknięte prosto. Drzwi zewnętrzne futrynowe, dwuskrzydłowe na żelaznych zawiasach, obite blachą.
Wzniesiony na planie prostokąta. Wnętrze jednoprzestrzenne, rozczłonkowane czterema parami drewnianych słupów podtrzymujących belki podciągów, na których ułożone belki stropowe. Bryła spichlerza parterowa, prostopadłościenna, nakryta dachem dwuspadowym. Narożniki budynku oskarpowane. Elewacje nietynkowane, kamienne. Narożniki, otwory okienne, portale, wykonane z betonowych pustaków.

Kamieniec

W 1888 r. właścicielem majątku był Ignacy Narewski. Do zakończenia II wojny światowej

dwór i majątek należał do rodziny Ministra Skarbu Romualda Miedzińskiego. Z zabudowań dworskich do chwili obecnej dotrwał częściowo murowany dwór i budynek przedwojennej szkoły, opisywany jako jego oficyna

Dwór w Kamieńcu zaliczany jest do skromnych siedzib ziemiańskich. Dwór i oficyna z tego zespołu, wzniesione zostały na przełomie XIX/XX w. Dwór w 1947 r. spłonął i po pożarze południowa część została rozebrana. Oficyna w 1927 r. została przeznaczona na szkołę powszechną. Majątek w czasie zaborów był własnością carskiego gen. Popowa. Po uzyskaniu niepodległości, folwark przejął generał Trojanowski, od którego majątek odkupił Karol Miedziński. Z jego córką Zuzanną ożenił się Antoni Migdalski, do którego majątek należał po 1944 r. W dworze przyjmował dr Adolf Jaczewski (drugi zięć Miedzińskiego). Po pożarze w dworze zamieszkiwał tylko Antoni Migdalski, który zmarł ok. 1970 r.
Dwór został wymurowany z cegły pełnej ceramicznej, tynkowany. Posadowiony na fundamencie z pełnej cegły ceramicznej; w dolnej partii na kamieniach polnych, spojonych zaprawą wapienną. Obustronnie tynkowany. Posadzka cementowa. Podłogi drewniane, deskowe na legarach. Część podpiwniczona, ze stropem drewnianym Strop drewniany, belkowy nagi, pułap deskowy, obity trzciną otynkowany. Więźba dachowa drewniana, konstrukcji krokwiowo-stolcowej z zastrzałami, spięta jętkami. Dach przykryty ocynkowaną blachą. Okna skrzynkowe dwuskrzydłowe, czteropolowe, z nadświetlem. W części przyziemnej dwuskrzydłowe czteropolowe. Drzwi zewnętrzne i wewnętrzne drewniane, płycinowe, futrynowe filungowe, jedno- i dwuskrzydłowe, na żelaznych zawiasach. Kominy wolnostojące połączone z urządzeniami ogniowymi za pomocą pochyłych przewodów.
Wybudowany na planie litery T, (złożony z wydłużonego prostokąta – czterodzielnego, jednodzielnej przystawki z werandą od zachodu). złożony z kwadratowego przedsionka od północy, sieni, z której wejście do pomieszczeń w ciągu osiowym i od południa zlokalizowanego obszernego salonu. Z salonu wyjście na werandę i wyjście od strony południowej. Od południa wzniesienie po spalonej części budynku. W części przyziemnej nad częścią pn. – w piwnicy zlokalizowana kuchnia ze spiżarnią – wejście do piwnicy schodami zlokalizowanymi w sieni.
Bryła budynku parterowa, podpiwniczona, złożona z dwóch prostopadłościanów ustawionych prostopadle, nakryta dachem niskim czterospadowym, łamanym dachem. Część północna z ryzalitowo wysuniętymi bokami. Połacie dachowe wysunięte dość znacznie poza lico ścian.
Elewacje tynkowane, gładkie rozczłonkowane otworami okiennymi, ujętymi obramieniami. Obramienia listwowe z parapetem wspartym na kostkach, nad oknami gzyms nadokienny nad parami okien. Całość wieńczy gzyms podokapowy – kostkowy w części górnej profilowany.
Wewnątrz sień ciemna, pozostałe pomieszczenia oświetlone dwoma oknami, pokoje narożne i salon – trzema. W pomieszczeniach mieszkalnych drewniane podłogi na legarach, malowane farbą olejną. W salonie brak podłogi. W pomieszczeniach piwnicznych cementowa posadzka. Ściany tynkowane, malowane farbami klejowymi, stropy bielone.

Na północ od dworu przy drodze do wsi Kamieniec usytuowana została parterowa oficyna. Murowana, podpiwniczona wzniesiona została na planie prostokąta na przełomie XIX i XX w. W latach 1927-1990 w oficynie mieściła się szkoła podstawowa. Mino zmiany funkcji obiektu jego wnętrze nie zostało przebudowane. Zachowany dwutraktowy układ pomieszczeń wraz z dawny ich rozplanowaniem ,a także  podziały architektoniczne elewacji wraz z wydatnym gzymsem podokapowymi pilastrami w narożnikach budynku stanowią o wartościach architektonicznych i artystycznych oficyny. Mimo podziału geodezyjnego, oficyna wraz z aleją świerkową stanowi integralną część zespołu dworsko – parkowego, związanego z dziejami majątku i najbliższej okolicy.

Rozciągający się wokół kamienieckiego dworu park, założono pod koniec XIX wieku. Posiada układ swobodny harmonijnie łączący się z pobliską naturalną roślinnością. Na szczególną uwagę zasługuje aleja kasztanowo – lipowa, stanowiąca granicę założenia od strony południowej. Interesująca jest też w zachodniej części parku polana widokowa i parter ozdobny, ujęty alejami wygiętymi łukowato, przecinającymi się i przechodzącymi w regularny las. Dwór z trzech stron otoczony jest szerokimi pasami starodrzewu z ciekawymi okazami platana, kasztanowca i lipy. Równolegle do zachodniej elewacji dworu przebiega dobrze zachowana aleja grabowa, łącząca się pod kątem prostym z aleją graniczną od strony południowej.

Kołodziąż – Nowiny

Dwór zbudowano w latach1925 – 1927 według projektu Karola Jankowskiego. Drewniany posadowiony na kamiennej podmurówce, gładko otynkowany otynkowany przykryty dachem o konstrukcji drewnianej pokryty wtórnie eternitem falistym. Wzniesiony na planie prostokąta a dwutraktowym układzie pomieszczeń. Bryła prostopadłościenna nakryta dachem dwuspadowym z naczółkami. Od frontu podcień kolumnowy, od ogrodu facjata. We wszystkich elewacjach otwory okienne i drzwiowe prostokątne, różnej wielkości. Do dworu od drogi Wodynie – Stoczek Łukowski prowadzi najpiękniejsza w gminie aleja lipowa. Dwór otacza starodrzew liściasto – iglasty. W założeniu dworskim znajdują się dwa drewniane budynki gospodarcze a w niedalekiej odległości ruiny oficyny i browaru.

 

Wola Wodyńska

Cmentarz wojenny

Cmentarz powstał we wrześniu 1939 r. po walkach pod Wolą Wodyńską 13-14.09.1939 r., spoczywają tu żołnierze walecznej 1 Dywizji Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego oraz jednostki towarzyszącej 116 pułku piechoty 41 Dywizji Piechoty (rezerwowej).

1 Dywizja Piechoty Legionów została uformowana 1919 roku, w okresie II RP  oddziały 1 DP oraz dowództwo stacjonowały w Wilnie. W jej skład wchodziły 1 Pułk Piechoty Legionów, 5 Pułk Piechoty Legionów, 6 Pułk Piechoty Legionów, 1 Pułk Artylerii Lekkiej Legionów.

14 IX jeszcze przed świtem pozostałe bataliony 6 pułku piechoty 1DP Leg. ruszają od Dębowców przez Oleśnicę na Wolę Wodyńską i Helenów
z zamiarem przebicia się w Lasy Jagodne. Nieznajomość terenu, ciemności nocne i zmęczenie żołnierzy sprawiają, że kolumny błądzą i mieszają się nawzajem. Zrywa się łączność, ustaje dowodzenie. Pododdziały podążają przed siebie, kierując się już tylko intuicją. W takich okolicznościach jeden z batalionów 6 pułku piechoty 1DP Leg. około godz. 4.00 nad ranem zbliża się od szosy siedleckiej do Woli Wodyńskiej. Żołnierze są nieświadomi śmiertelnego niebezpieczeństwa. W tym czasie wieś jest bardziej cicha niż zwykle, bo przyczaiła się w niej śmierć. Mieszkańcy zamknięci i pilnowani przez wartowników są przestraszeni, zdezorientowani i bezradni. Niemcy z 22 pułku piechoty uzbrojeni po zęby przycupnęli na swoich stanowiskach w precyzyjnie przygotowanej zasadzce. Strzelcy wyborowi czekają na dachach budynków. Pierwsi na teren wsi wchodzą żołnierze z tzw. „szpicy”, lecz dla pozoru, że niby wszystko jest w porządku zostają przepuszczeni dalej. Wcześniej pytają spotkanego po drodze młynarza, czy są we wsi Niemcy. Odpowiedź brzmi: nie. Nie przychodzi im do głowy, że młynarz jest zdrajcą. Po krótkim czasie, gdy cały oddział znajduje się w dolince, Niemcy otwierają zmasowany ogień z moździerzy (tzw. „sztukesów”) i broni maszynowej. Szans na obronę nie ma żadnych. W przeciągu kilkunastu minut zostaje wycięta w pień cała kompania. Szczególnie krwawe żniwo zbierają strzelcy wyborowi. Reszta batalionu z towarzyszącym mu plutonem artylerii wycofuje się i obchodzi wieś łukiem. Bój jest krótki, ale na tyle intensywny, że jego odgłosy słychać w całej okolicy. Tak wspomina go jeden z żołnierzy przedzierających się z innym oddziałem na północ od Woli Wodyńskiej: „Od przodu zrywa się nagle gwałtowny odgłos bitwy. Słychać ogień artylerii, a za chwilę dołącza się ogień broni maszynowej. Słychać także dalekie okrzyki „hurra”. Cały widnokrąg rozjaśnia się od pożarów oraz od całego morza rakiet. Walka trwa gdzieś blisko”. Krajobraz po bitwie jest przygnębiający. Pełno zabitych i rannych oraz porozrzucanego sprzętu wojskowego.

14 września 1939 r. 1 Dywizja Piechoty Legionów,  jako pełnowartościowa jednostka wojskowa przestała istnieć. Ostatecznie została rozbita 23 września.

Twarda postawa jej żołnierzy zaprezentowana podczas kampanii wrześniowej wzbudziła szacunek Niemców, którzy określali ją mianem „żelaznej dywizji”

Łącznie na terenie wsi i w jej okolicy oddało życie 248 żołnierzy polskich (106 szeregowych, 54 oficerów i podoficerów oraz 88 bezimiennych). Wiele z nazwisk na niej umieszczonych ma brzmienie litewskie. Nic dziwnego, skoro 1 DP Leg. była formowana w Wilnie. Są wśród nich także polscy Żydzi.

W kilka dni po bitwie pod Wolą Wodyńską, miejscowi pochowali poległych na skraju wsi na tym samym polu gdzie w ostatnim ataku szli na bagnety z wrogiem. Krzyż z drzewa dębowego i ogrodzenie sztachetowe wykonali miejscowi rolnicy z ofiarowanego drewna przez właściciela majątku z pobliskich Nowin – Henryka Wernera – legionistę i oficera WP.

Park podworski

Park w Woli Wodyńskiej to park podworski z pocz. XIX wieku. Stanowił niegdyś otoczenie nie istniejącego już dziś dworu, po którym zostały ślady fundamentów. Dwór usytuowany był w pobliżu drogi Wodynie- Młynki w południowej części parku. Na przeciwko po drugiej stronie drogi, naterenie dawnych dworskich zabudowań gospodarczych znajduje się budynek dawnej szkoły obecnie dom Seniora. Park w Woli Wodyńskiej jest parkiem o założeniu krajobrazowym z kilkoma okazami starych dębów szypułkowych, z których dwa kilkusetletnie, o obwodzie pni 5,5 m i 6 m uznane są za pomniki przyrody (jeden w celu zapobieżenia rozłamowi pnia przepasany jest żelazną gąsienicą) Dwór nie był zamożny z uwagi na słabe gleby, do 1945r. należał do rodziny Chomiczewskich.  Majątek po II wojnie światowej został rozparcelowany, budynek dworu sprzedany okolicznym chłopom.

Skład gatunkowy drzewostanu przedstawia się następująco: lipy drobnolistne, świerki zwyczajne, następnie dęby szypułkowe, klony zwyczajne pojedyncze jarzębiny pospolite Nad rowem granicznym olchy czarne i wierzby białe. Wiek tych drzew wacha się w granicach 100 – 150 lat. W części zachodniej parku przylegającej do drogi bitumicznej dominuje sosna pospolita brzoza brodawkowata, lipa drobnolistna klon zwyczajny, są to drzewa młodsze, ich wiek wacha się w granicach 80 lat.

W 2011 roku Park przeszedł gruntowną rewitalizację, na którą czekają jeszcze pozostałości po stawach rybnych wpływające na mikroklimat parku.